Қазақстандық зерттеушілер қаратақтатасты кендерден ванадий электролитін алудың жаңа технологиясын жасады, бұл елімізге энергия сақтау жүйелерінің маңызды компонентін өз күшімен өндіру мүмкіндігін ашты, деп жазады Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі.
Қалпына келетін энергия үлесінің артуы және энергиямен жабдықтаудың сенімділігіне қойылатын жоғары талаптар жағдайында мұндай әзірлемелер стратегиялық инфрақұрылымның маңызды бөлігіне айналады.
Зерттеулерді Минералдық шикізатты кешенді қайта өңдеу жөніндегі ұлттық орталығының мамандары жүргізді. Ғалымдар Баласаусқандық кен орнының кендерінен өндіру мен тазартудан бастап, соңғы өнім өнеркәсіптік ванадий редокс-батареяларына арналған тұрақты электролит ерітіндісін дайындауға дейінгі ванадий алудың толық технологиялық циклін құрды. Мемлекетте алғаш рет минералдық ресурстарды терең қайта өңдеуге және жаһандық энергетикада сұранысқа ие өнім шығаруға мүмкіндік беретін технологиялық жүей жасалды.
– Негізгі нәтижелердің бірі – аммоний метаванадатының термиялық ыдырауынан бөлінетін, қосымша реагенттерді қолданбай-ақ ванадийді қажетті химиялық түрге дейін ішінара қалпына келтіруге қабілетті аммиакты қолдану. Бұл процесс экономикалық және экологиялық таза және технологиялық операциялардың санын азайтады. Осы жағдайларда жоғары ерігіштікке ие ванадий оксидтерінің қоспасы түзілетіні анықталды. Бұл фактор электролитті оңай жолмен алу үшін өте маңызды. Ванадийге өту механизмдері де тәжірибе жүзінде дәлелденген, бұл алынған өнімнің қасиеттерін алдын ала болжауға мүмкіндік береді, – делінген ақпаратта.
Дайындалған технология Қазақстанның өнеркәсіптік дамуы үшін үлкен маңызға ие. Ол елді шикізат экспортына тәуелділіктен арылтып, жоғары технологиялық өнім өндіруге көшуге жол ашады, энергия сақтау шешімдері нарығындағы ұлттық позицияларды күшейтеді және химия өнеркәсібінің жаңа бағыттарын дамытуға серпін береді. Бұл әзірлеме ірі энергетикалық және өндірістік жобаларда сұранысқа ие отандық ванадий электролитін өндіруді жолға қоюға негіз бола алады. Жұмыстың басты бөлігі жобаға жас ғалымдардың белсенді қатысуы елімізде перспективалы материалдар мен электрохимиялық технологиялар саласындағы ұлттық ғылыми мектепті қалыптастыруға ықпал етті.
Зерттеу 2023 жылдан жүзеге асырылуда. Жоба нәтижелері отандық ғылымның әлеуетін, елдің технологиялық тәуелсіздігін, өнеркәсіптік дамуын және энергетикалық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қабілетті екенін дәлелдейді.
