Премьер-министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында өндірісте жазатайым жағдайлардың алдын алу, еңбек адамдарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және еңбек саласын цифрландыру мәселесі қаралды. Сонымен қатар туристердің еліміздегі демалысын жайлы ету жайы да сөз болды.
Премьер-министр Мемлекет басшысының 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтары жылы» деп жариялап, еңбек адамының беделін арттыруға қатысты нақты міндеттер қойғанын атап өте келе, өндірісте еңбекті қорғау мәселесі басты назарда екеніне тоқталды.
Ал Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Светлана Жақыпова қабылданып жатқан іс-шаралардың нәтижесінде елімізде өндірісте болатын жазатайым оқиғалардың саны азайғаны туралы баяндады. Мәселен, 2025 жылғы 1 мамырдағы мәлімет бойынша 2024 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда кәсіпорындарда жарақат алу жағдайы 16,9%-ға төмендеген.
Осы орайда Премьер-министр еңбекті қорғау мәселелерін заманауи тәсілдерге негіздеуді тапсырды.
«Адам өмірі мен денсаулығы – ең басты құндылық. Сондықтан еңбекті қорғау жүйесі жұмыс орнында қауіпсіздікті қамтамасыз етудің заманауи тәсілдеріне негізделуі керек. Мемлекет басшысы кәсіпорындарда еңбек қауіпсіздігі мәселелерін шешуді нақты тапсырды. Ерте ескерту және хабарлау жүйелері апат қаупі туындаған жағдайда жедел әрекет етуге мүмкіндік береді. Жазатайым оқиғаларды азайту үшін жұмыс берушілер жарақаттануға, әсіресе адам өліміне алып келетін жағдайларды болдырмайтын еңбек қауіпсіздігін, автоматтандыру мен цифрландыруды қамтамасыз етуге міндетті», деп атап өтті О.Бектенов.
Премьер-министр еңбекті қорғау шараларын ұйымдастырудың бірыңғай тәсілін әзірлеу қажеттігін және бұл барлық мемлекеттік органдардың, әкімдіктер мен кәсіпорындардың бірлесіп атқаратын ауқымды жұмысына айналуға тиіс екенін атап өтті. Сонымен қатар Еңбек заңнамасының бұзылуына қатысты, оның ішінде Кәсіпорындардың цифрлық картасын пайдалана отырып мониторинг жүргізуді күшейтуге баса назар аударылды. Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігіне мемлекеттік органдармен бірлесіп, осы жылдың 1 желтоқсанына дейін еңбекті қорғау саласындағы біртұтас цифрлық экожүйені құруды қамтамасыз ету тапсырылды.
«Еңбекті қорғау мәселесінде жұмыс берушілердің өздерінің рөлі мен қатысуы өте маңызды. Жұмыс берушілердің жұмыскерлермен жазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру шарттарын жасасуын қамтамасыз ету қажет. Жалпы, кәсіпорындарда жарақаттануға мүлдем төзбеушілік қағидатын, сондай-ақ халықаралық стандарттарға сәйкес келетін кәсіби тәуекелдерді бағалау мен басқару жүйесін белсенді түрде енгізу керек», деді Премьер-министр.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп, осы жылдың 1 қарашасына дейін жұмыс берушілердің өндірісте жарақат алу фактілерін жасыруына жол бермеу бөлігінде заңнамалық түзетулер әзірлеу тапсырылды. Сондай-ақ Өнеркәсіп және құрылыс министрлігіне жұмыс берушілермен бірлесіп, жыл соңына дейін өнеркәсіп орындары мен құрылыс секторында өндірістік қауіпсіздік пен еңбекті қорғауға арналған арнайы жабдықтарды міндетті түрде орнатуды қамтамасыз ету жүктелді. Ал Төтенше жағдайлар министрлігі осы жылдың соңына дейін кәсіпорындарға өнеркәсіптік қауіпсіздік нормаларына сәйкестігі тұрғысынан тексеру жүргізуге тиіс.
Сонымен қатар Үкімет отырысында елімізде туристердің жайлы және қауіпсіз болуын қамтамасыз ету мәселесі қаралып, Туризм және спорт министрі Ербол Мырзабосынов Қазақстанның туристік саласы жыл сайын дамып, өз әлеуетін арттырып келе жатқанын баяндады. Мәселен, 2024 жылы ішкі туристер саны 10,5 млн адамды, шетелдік келушілер 15,3 млн-ды құраған. Бүгінде 87 ел үшін визасыз режім қарастырылған, 107 шет мемлекеттің азаматтары визаны электронды түрде рәсімдеуге мүмкіндігі бар.
Ішкі істер министрі Ержан Сәденов ведомство тарапынан туристер үшін қолайлы жағдай жасау бойынша барлық қажетті жұмыс жүргізіліп жатқанын хабарлады. Атап айтқанда, саяхаттаушылардың біздің елге кіру және болу рәсімдері жеңілдетілген. Бүгінгі таңда шетелдіктер тіркелу үшін полицияға барудан босатылды, қабылдаушы тарап бұл рәсімдеуді онлайн жүзеге асыра алады. Шетелдік қонақтар үшін қазақ, орыс, ағылшын және қытай тілдерінде қажетті және пайдалы ақпаратты қамтитын арнайы мобильді сайт ашылды. Өңірлерде туристердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін шет тілдерін меңгерген туристік полиция қызметкерлері жұмыс істейді. Туристік орындарда бейнебақылау жүйесі орнатылған, жеке тасымалдаумен айналысатын адамдармен профилактикалық жұмыс жүргізіледі, транзиттік көлік жүргізушілеріне көмек көрсетіледі.
«Мемлекет басшысы туризм индустриясы экономикалық өсімнің маңызды драйвері екенін бірнеше рет атап өтті. Біз Қазақстанның шетелдік туристерге достық пейілі бар, емін-еркін демалуға қолайлы ел ретінде тартымдылығын арттыру үшін қажетті жағдай жасауымыз керек. Бұл бағытта ауқымды жұмыс атқарылып жатыр. Халықаралық әуе қатынастарының, теміржол және автокөлік бағыттарының географиясы кеңейтіліп жатыр. Шетелдік азаматтар үшін көші-қон рәсімдерін жеңілдету қолға алынды. Келген қонақтардың емін-еркін әрі қауіпсіз демалысына ерекше көңіл бөлініп отыр», деп атап өтті О.Бектенов.
Премьер-министр Алматы, Шығыс Қазақстан және Жетісу облыстарында көршілес елдерден келген туристерді қабылдау жұмыстары жүргізілгенін атап өтті. Бұл тәжірибені кеңінен тарату қажет.
«Туристік өнімдерді нақты туристік топтардың, әсіресе шекаралас өңірлердегі туристерге бейімдеген жөн. Мұның шағын және орта бизнестің қызметіне ғана емес, сондай-ақ бағдарламалық-цифрлық өнімдерге де қатысы бар. Туристік локацияларда сапалы ұялы байланыс пен интернет болуға тиіс. Қонақүйлер мен туристер жиі баратын басқа да орындарда қызмет көрсету сапасы мен қауіпсіздік деңгейіне, сондай-ақ баға саясатының қолайлы болуына назар аудару керек. Туристер үшін келген сәттен бастап, бүкіл сапар маршруты бойынша және елден кеткенге дейін қолайлы жағдайларды қамтамасыз ету қажет», деп атап өтті Үкімет басшысы.
Отырыс барысында Премьер-министр сала басшыларына бірқатар тапсырма берді. Атап айтқанда, Туризм және спорт министрлігі Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігімен бірлесіп, ұлттық туристік порталдың, eQonaq көші-қон сервисінің, такси қызметтерінің және туристерге арналған басқа да пайдалы ресурстардың функционалын кеңейту жұмысын жүргізуді тапсырды. Ал Ішкі істер, Төтенше жағдайлар, Денсаулық сақтау министрліктері туристердің қауіпсіздік шараларын күшейтіп, шетел азаматтары үшін көптілді жедел желіні енгізу мәселесін пысықтауы қажет. Сондай-ақ Туризм министрлігіне мүдделі мемлекеттік органдармен және әкімдіктермен бірлесіп, бір ай мерзімде шетелдік туристердің Қазақстанда жайлы әрі қауіпсіз болуын қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар кешенін әзірлеу жүктелді.